Twórczość - Umarła klasa

Premiera: 15.11.1975 r., Galeria Krzysztofory, Kraków.

Seans dramatyczny. Spektaklowi towarzyszył manifest Teatru Śmierci. Kantor określił w nim ideę swego teatru, w którym (…) pojęcie ŻYCIA może być w sztuce rewindykowane jedynie poprzez BRAK ŻYCIA. Jako uczestników seansu zaprosił Witkacego (dramat Tumor Mózgowicz), Schulza oraz Gombrowicza. Miejsce gry ograniczone zostało ustawionymi w rogach ostrosłupami i sznurami. W tej zamkniętej przestrzeni odbywa się proces przywoływania przeszłości. Dominują rzędy szkolnych ławek, w których zasiadają Staruszkowie. Każdemu z nich towarzyszy manekin dzieciństwa. Obecny na scenie Kantor decyduje o rytmie ożywiania i obumierania klasy umarłej. Staruszków dotyka afazja i amnezja, są w stanie przypomnieć sobie jedynie fragmenty przyswojonej niegdyś wiedzy. Robią sztubackie miny i popełniają kleksy fonetyczne. Podejmują i porzucają role z dramatu Witkacego. W somnambulicznym korowodzie opuszczają i powracają w przestrzeń gry. Trwa proces przywoływania i rozpraszania klisz pamięci. Pedel podnosi się ze swego krzesła i intonuje hymn Austro-Węgier, po czym znowu nań opada. Staruszek w W-Cecie podejrzanie długo przesiaduje w wychodku. Staruszek z rowerkiem wyrusza na nocne promenady. Prostytutka – Lunatyczka bezwstydnie obnaża pierś. Repetent – roznosiciel klepsydr przypomina o czasie przeszłym dokonanym seansu. Kobieta za oknem unaocznia granicę między życiem a śmiercią. Gimnazjalna lekcja przechodzi w zawodzenie rodem z chederu – antycypacja tragicznego, żydowskiego losu. Podkreśla go przejmująca kołysanka, śpiewana przez Kobietę z Mechaniczną Kołyską. Figurą śmierci jest autorytarna Sprzątaczka, porządkująca nieład, jaki zostawia po sobie życie. W ostatniej scenie trwa taniec automatów, wskazujący na niemożność powrotu do minionego świata.

Kostium Nieletniej
Obiekt
Kąpiąca się / Kobieta w wannie
Dzieci w wózeku na śmieci
Maszyna aneantyzacyjna
Obiekt
Goplana i Elfy
Klatka
Monumentalna łapka na szczury
Szafa - interior imaginacji
Dziś są moje urodziny
Dziś są moje urodziny
Powrót
return link